نوشته شده توسط : پزشک و درمان

اختلال دو قطبی چیست؟

تقریبا همه افراد حداقل یکبار در زندگی خود برای دوره کوتاهی احساس غم و اندوه و ناراحتی یا انرژی بالا و خوش‌بینی را تجربه می‌کنند. این امری طبیعی و بخشی از انسان بودن است. بااین‌حال بخش قابل‌توجهی از جمعیت وجود دارند که اختلالاتی در خلق و خوی آن‌ها هست که طبیعی نیست.

افراد جای گرفته در این گروه از اختلالی رنج می‌برند که به‌صورت بالینی به‌عنوان اختلال خلقی شخصیتی یا اختلال دو قطبی شناخته می‌شود.

اختلالات خلقی شخصیتی گروهی از بیماری‌های روانی است که بر احساس شما و تفکر در مورد خود، دیگران و زندگی به‌طورکلی تاثیر می‌گذارد. در این زمان هیچ راهی برای جلوگیری یا کاهش بروز اختلالات دو قطبی وجود ندارد.

با این حال، تشخیص زودهنگام و درمان توسط متخصص مغز و اعصاب می‌تواند شدت علائم دو قطبی را کاهش دهد، رشد طبیعی و پیشرفت فرد را بهبود بخشد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلالات دو قطبی را بهتر کند.

تفاوت اختلال دو قطبی با افسردگی

بیشتر اختلالات خلقی و شخصیتی قابل درمان هستند بااین‌حال حتی با درمان، برخی از اختلالات خلقی به مدت طولانی ادامه می‌یابند یا به‌صورت دوره‌ای تجدید می‌شوند.

به‌عنوان مثال برخی از افراد یک اختلال حاد و نسبتا کوتاه افسردگی دارند که با درمان مناسب حل می‌شود اما ممکن است سایرین نوعی از افسردگی را تجربه کنند که برای چند ماه یا حتی سال‌ها طول بکشد یا دوره‌های مکرر از آن را در طول عمر خود داشته باشند.

برخلاف افسردگی، اختلال دوقطبی اختلالی مادام‌العمر است که نیاز به درمان مداوم دارد. برای اکثر افراد اختلالات دوقطبی با مصرف دارو و صحبت درمانی (روان‌درمانی) با موفقیت درمان می‌شود.

انواع اختلال خلقی و شخصیتی

برخی از نمونه‌های اختلالات خلقی و شخصیتی عبارت‌اند از:

  • اختلال افسردگی حاد
  • اختلال دو قطبی
  • اختلال عاطفی فصلی
  • اختلال سیکلوتیومیک
  • اختلال دیس فور قبل از قاعدگی
  • اختلال افسردگی مداوم (دیستیوم)
  • اختلال درهم گسیخته حال
  • افسردگی مرتبط با بیماری‌های دیگر

اختلال افسردگی حاد

این نوع اختلال شامل دوره‌های طولانی و مداوم ناراحتی شدید است.

اختلال دو قطبی

اختلال دوقطبی همچنین به نام افسردگی‌مانی یا اختلال عاطفی دو قطبی شناخته می‌شود و نوعی افسردگی است که شامل زمان متناوب غم و اندوه (افسردگی) و شادی شدید (مانیا) است.

اختلال عاطفی فصلی

اختلال عاطفی فصلی شکلی از افسردگی که اغلب با ساعت‌های کوتاه روز مرتبط است و از پاییز تا اوایل بهار اتفاق می‌افتد.

اختلال سیکلوتیومیک

اختلال سیکلوتیومیک اختلالی است که موجب بروز هیجانات شدید می‌شود که کمتر از اختلال دو قطبی هستند.

اختلال دیس فور قبل از قاعدگی

در این نوع اختلال تغییرات خلقی و تحریک‌پذیری که در مرحله پیش از قاعدگی زن اتفاق می‌افتد و با شروع خونریزی رحم از بین می‌روند.

اختلال افسردگی مداوم (دیستیوم)

منظور از اختلال افسردگی مداوم، نوع دراز مدت (مزمن) افسردگی است.

اختلال درهم گسیخته حال

اختلال مزمن، شدید و ماندگار در کودکان که اغلب شامل بدخلقی‌های مکرر می‌شود که با سن رشد کودک مرتبط است.

افسردگی مرتبط با بیماری‌های دیگر

اختلال مداوم خلق و خو و عدم لذت بردن از اکثر یا تمام فعالیت‌ها است که به‌طور مستقیم با اثرات فیزیکی بیماری‌های دیگر مرتبط است.

علت اختلال دو قطبی چیست؟

تعیین علت دقیق اختلالات خلقی و شخصیتی دشوار است. به نظر می‌رسد افسردگی با ترکیبی از عوامل محیطی، روان‌شناختی، بیولوژیکی و ژنتیکی ایجاد می‌شود. تئوری‌های زیادی به نقش انتقال‌دهنده‌های عصبی، که مواد شیمیایی در مغز هستند و موجب عدم تعادل و منجر به افسردگی می‌شوند، اشاره‌کرده‌اند.

دانشمندان هنوز در حال مطالعه علل اختلال دو قطبی هستند اما توافق بر این است که اختلال دوقطبی ناشی از عوامل متعددی است که باهم کار می‌کنند. از آنجایی که اختلال دوقطبی به نظر ارثی می‌رسد، محققان در حال حاضر در جستجوی یافتن ژنی هستند که ممکن است خطر ابتلا اختلال دو قطبی را افزایش دهند.

مطالعات تصویربرداری مغز نشان می‌دهد که مغز افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و افسردگی با مغزهای سالم متفاوت است که نشان می‌دهد که ساختار و عملکرد مغز ممکن است در ایجاد اختلالات خلقی نقش داشته باشد.

عوامل تشدید کننده اختلال خلقی دو قطبی

هرکسی ممکن است احساس کند غمگین یا افسرده است. با این حال اختلالات خلقی و شخصیتی شدیدتر و سخت‌تر از ناراحتی‌های طبیعی است. کودکان، نوجوانان و بزرگ‌سالانی که دارای والدین با اختلال خلقی و اضطراب هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به اختلال دو قطبی دارند. با این حال، حوادث زندگی و استرس می‌تواند احساس غم و اندوه را شدیدتر و تبدیل به افسردگی کند.

گاهی اوقات، مشکلات زندگی می‌تواند باعث افسردگی شود. اخراج شدن از کار، از دست دادن یکی از عزیزان، مرگ اعضای خانواده و مشکلات مالی همگی می‌توانند دشوار باشند و مقابله با فشار ناشی از آن نیز مشکل است. این حوادث زندگی و استرس می‌تواند احساس غم و اندوه و یا افسردگی ایجاد کند و کنترل اختلال دوقطبی را سخت کند.

خطر افسردگی در زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان است. هنگامی‌که فردی در خانواده دارای این اختلال است، در برادران، خواهران و یا فرزندان آن‌ها احتمال بیشتری برای تشخیص اختلال دو قطبی وجود دارد.

علاوه بر این بستگان افراد دارای افسردگی نیز در معرض خطر ابتلا به اختلال دوقطبی هستند.

تشخیص اختلال دوقطبی چگونه انجام می‌شود؟

اختلالات خلقی و شخصیتی مشکل جدی پزشکی است. پزشک معمولا اختلالات شخصیتی را از طریق بررسی کامل سابقه پزشکی و ارزیابی روان‌پزشکی بیمار تشخیص می‌دهد.

درمان اختلال دو قطبی شخصیتی چگونه است؟

اختلالات خلقی و شخصیتی قابل‌درمان هستند و با انجام درمان مناسب اکثر افراد دیگر هیچ نشانه‌ای از آن ندارند.

بعضی از درمان‌های رایج که به‌تنهایی یا به‌صورت ترکیبی استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:

  • مشاوره
  • درمان با دارو
  • الکتروکانوالسیو تراپی
  • نور درمانی

مشاوره برای درمان اختلال دو قطبی

رایج‌ترین نوع مشاوره برای افراد مبتلا به اختلالات خلقی و شخصیتی شامل موارد زیر است:

  1. درمان شناختی رفتاری
  2. روان درمانی بین فردی

درمان شناختی رفتاری

درمان رفتاری یا CBT رایج‌ترین درمان برای اختلالات خلقی و شخصیتی است و به بیمار کمک می‌کند رابطه بین خلق‌وخوی، افکار و رفتارها را درک کند. همچنین مهارت‌هایی مانند حل مسئله را آموزش می‌دهد که ممکن است به پیشگیری از بازگشت علائم در آینده کمک کند.

روان درمانی بین فردی

هنگامی‌که بیمار مبتلا به افسردگی می‌شود، روابط او با دیگران اغلب دچار آسیب می‌شود. روان درمانی بین فردی به بیماران مهارت‌های لازم برای بهبود نحوه ارتباط با دیگران را آموزش می‌دهد.

درمان دارویی اختلال دو قطبی

افسردگی معمولا با گروهی از داروهای ضد افسردگی و اختلال دوقطبی معمولا با گروهی از داروهای تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو درمان می‌شوند. ممکن است داروهای دیگری نیز برای درمان روان‌پریشی یا اضطراب تجویز شود.

الکتروکانوالسیو تراپی

الکتروکانوالسیو تراپی ممکن است به افرادی که دچار افسردگی شدید یا اختلال دوقطبی هستند کمک می‌کند به خصوص اگر درمان‌هایی مانند مشاوره و دارو کمک نکرده باشد.

درمان در بیمارستان انجام می‌شود و شامل گذراندن جریان الکتریکی از طریق مغز به مدت چند ثانیه است در حالی که بیمار تحت بیهوشی عمومی به سر می‌برد. الکتروکانوالسیو تراپی مدرن بسیار امن، سریع و مؤثر است.

نور درمانی برای مبتلایان به اختلال افسردگی دو قطبی

نور درمانی ممکن است برای افراد مبتلا به اختلال خلقی و شخصیتی یا افسردگی دو قطبی مفید باشد. در نوردرمانی از نوع خاصی از نور استفاده می‌شود که ممکن است گزینه خوبی برای همه بیماران نباشد، بنابراین قبل از اینکه بیمار شروع به نوردرمانی کند باید با پزشک صحبت کند.

درمان خانگی اختلال دوقطبی

بیمار برای کمک به بهبود احساساتش می‌تواند کارهایی را به‌تنهایی در خانه انجام دهد. ورزش منظم، خوردن به‌اندازه کافی، داشتن خواب کافی و حفظ برنامه غذایی صحیح، مدیریت استرس، صرف وقت با دوستان و خانواده و معنویت می‌تواند به کنترل مشکلات خلقی و شخصیتی کمک کند.



:: برچسب‌ها: درمان , اختلال , خلقی , دو قطبی ,
:: بازدید از این مطلب : 52
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 4 خرداد 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

مثانه عصبی یا مثانه نوروژنیک بیماری است که در آن عمل ذخیره، تخلیه و کنترل ادرار توسط مثانه به علت بیماری در مراکز عصبی دچار اختلال شده است.

اختلال مثانه عصبی (مثانه نوروژنیک)

مثانه‌ اندامی توخالی در لگن یا قسمت تحتانی شکم است. مثانه دو کارکرد مهم دارد:

  1. ادرار را در خود نگه می‌دارد.
  2. ادرار را از طریق مدارهای ارتباطی پیچیده در نخاع و مغز دفع می‌کند.

وقتی شرایط نورولوژیک (دستگاه عصبی) بر مثانه تاثیر می‌گذارند عارضه‌ای به نام مثانه نوروژنیک یا اختلال عصبی مثانه را به وجود می آورند.

دو نوع اصلی مشکلات کنترل مثانه وجود دارد که با مثانه نوروژنیک در ارتباط هستند. براساس اعصاب درگیر و ماهیت آسیب دیدگی، مثانه یا دچار بیش فعالی (مثانه اسپاستیک یا به شدت انعکاسی) یا کم فعالی می‌شود (مثانه‌ای که شل شده یا هیپوتونیک)

عارضه مثانه‌ عصبی می‌تواند در روند امور روزمره شما اختلالات زیادی ایجاد کند زیرا شما مرتب مجبور به تخلیه مثانه خود می‌شوید. این اختلال در ابتدا و در موارد خفیف می‌تواند با روش‌هایی چون تمرینات کیگل و رژیم غذایی مناسب درمان شود، اما در بعضی بیماران این اختلال به حدی است که تغییر رژیم غذایی و تمرینات جوابگو نیست و باید اقدام به جراحی کنند.

علت ایجاد مثانه عصبی

مثانه نوروژنیک ممکن است عارضه‌ای مادرزادی باشد (در هنگام تولد وجود داشته باشد) نقایص مادرزادی که ممکن است علت مثانه عصبی باشند، عبارتند از:

  • بیرون زدگی نخاع یا اسپاینابیفیدا (میلومننژوسل)
  • عدم تشکیل ساکروم
  • فلج مغزی

بیرون زدگی نخاع یا اسپاینابیفیدا (میلومننژوسل)

این اختلال ممکن است زمانی روی دهد که ستون فقرات جنین در ماه اول بارداری به درستی تشکیل نشده باشد. نوزادانی که با میلومننژوسل به دنیا می‌آیند در اغلب اوقات دچار فلج یا ضعف هستند که می‌تواند بر نحوه کارکرد مثانه تاثیر بگذارد.

عدم تشکیل ساکروم

این عارضه‌ای است که در آن، بخش‌هایی از قسمت تحتانی ستون فقرات وجود ندارند.

فلج مغزی

فلج مغزی عبارت است از گروهی از اختلالات مزمن یا درازمدتی که باعث تضعیف توانایی فرد برای کنترل حرکات بدن و وضعیت ایستادن می‌شود.
این اختلالات ناشی از آسیب دیدگی نواحی حرکتی مغز هستند.

مشکلی که باعث فلج مغزی شده ممکن است در هنگامی روی داده باشد که نوزاد هنوز در داخل رحم بوده یا پس از تولد ایجاد شده باشد. فلج مغزی، همواره در سال اول پس از تولد کودک قابل شناسایی نیست.

شرایط و بیماری‌هایی که می‌‌توانند باعث مثانه نوروژنیک شوند عبارتند از:

  • سکته
  • بیماری پارکینسون
  • بیماری ام اس (MS)
  • آسیب نخاعی
  • جراحی‌های ستون فقرات
  • اختلال عملکرد نعوظ
  • تروما / تصادفات
  • تومورهای دستگاه اعصاب مرکزی
  • مسمومیت با فلزات سنگین

علایم اختلال مثانه نوروژنیک

شایع‌ترین علایم مثانه نوروژنیک، ناتوانی برای کنترل دفع ادرار است. سایر علایم عبارتند از:

  • جریان ادراری ضعیف یا قطره قطره
  • تکرر ادرار (دفع ادرار ۸ بار یا بیش از ۸ بار در روز)
  • اضطرار ادرار (حس ضرورت فوری برای ادرار کردن)
  • ادرار کردن دردناک که ممکن است به معنای عفونت مجرای ادراری باشد.

بیماری مثانه عصبی

تشخیص مثانه عصبی چگونه است؟

پزشک برای تشخیص مثانه عصبی فرد را معاینه می‌کند و ممکن است تست‌های مختلفی برای دستگاه عصبی و مثانه درخواست کند تا بتواند مثانه نوروژنیک را تشخیص دهد. این موارد عبارتند از:

  • مطالعات یورودینامیک
  • سیستوسکوپی
  • رادیوگرافی
  • سی تی اسکن
  • ام آر آی

مطالعات یورودینامیک

این تست‌های عملکرد مثانه به میزان توانایی مثانه در نگه‌داشتن و ذخیره ادرار، فشار داخل مثانه، وضعیت جریان ادرار و وضعیت تخلیه مثانه زمانی که پر شده است می پردازند.

حس گرهای ویژه ممکن است روی سطح پوست در نزدیکی میزراه (لوله ای که ادرار از طریق آن عبور میکند) یا رکتوم گذاشته شوند تا مشخص شود عضلات و اعصاب این بخش از بدن آیا به درستی کار می‌کنند یا خیر.

سیستوسکوپی

پزشک ممکن است این عمل را برای بررسی داخل مثانه و میزراه با استفاده از تلسکوپ‌های کوچک (سیستوسکوپ) انجام دهد.

روشهای درمان اختلال عصبی

مهم‌ترین روش‌های درمان مثانه نوروژنیک عبارتند از:

  • پاکسازی با کاتاترگذاری متناوب (CIC)
  • درمان دارویی
  • تزریق سم بوتولونیوم A (بوتاکس)
  • تقویت مثانه از طریق سیستوپلاستی تقویتی
  • تغییر سبک زندگی
  • درمان تعدیل عصبی

پاک‌سازی با کاتاترگذاری متناوب (CIC)

کاتاترها یا سوندها عبارتند از لوله‌های نازک انعطاف‌پذیری که می‌توان آن را از طریق میزراه وارد مثانه کرده و ادرار را خارج نمود.

درمان دارویی اختلال مثانه عصبی

داروهای درمان مثانه عصبی عبارتند از داروهای آنتی کولینرژیک (اکسی بوتینین، تولترودین و موارد دیگر)

تزریق سم بوتولونیوم A (بوتاکس)

پزشک بوتاکس را در مثانه یا دریچه های ادراری (اسفنگترها) تزریق می‌کند.

تقویت مثانه (سیستوپلاستی تقویتی)

در این روش جراحی، بخش هایی از روده (کولون سیگموئید) برداشته شده و به دیواره مثانه متصل میشود. به این ترتیب فشار داخلی مثانه کاهش و توانائی آن برای ذخیره سازی ادرار افزایش پیدا می‌کند.

درمان مثانه عصبی تغییرات سبک زندگی

برای بسیاری از بیمارانی که دچار آسیب‌های عصبی خفیف‌تر شده‌اند، اولین گزینه‌های درمانی تغییرات در سبک زندگی هستند. چنین تغییراتی در سبک زندگی باعث کنترل علایم شما خواهند شد. این تغییرات عبارتند از:

  • تخلیه تاخیری ادرار
  • تخلیه ادرار برنامه ریزی شده
  • انقباضات سریع
  • دفترچه یادداشت مثانه
  • تغییرات رژیم غذایی

تخلیه تاخیری ادرار

در ابتدا چند دقیقه دفع ادرار را به تاخیر می‌اندازید سپس به آهستگی این زمان را به چند ساعت می‌رسانید به این ترتیب یاد می‌گیرید با تمایل برای تخلیه ادرار حتی زمانی که احساس اضطراب دارید مقابله کنید.

اختلال مثانه نورولوژیک

تخلیه ادرار برنامه ریزی شده

در این روش، از یک برنامه روزانه برای رفتن به توالت استفاده می‌کنیم. به جای اینکه هر وقت احساس دفع ادرار داشتید به توالت بروید. در زمان‌های مشخص در طول روز این کار را انجام می‌دهید. بر اساس دفعات استفاده شما از توالت، پزشک معالج شما ممکن است از شما بخواهد این کار را هر ۲ تا ۴ ساعت صرف نظر از حس دفع ادرار انجام دهید.

انقباضات سریع

می‌توانید با استفاده از این روش، حس ضرورت دفع ادرار را کمتر کنید. برخی این روش را انقباضات سریع می‌نامند چون در این روش شما به سرعت عضلات ناحیه لگن را چندین بار تحت فشار قرار داده و آزاد می‌کنید. وقتی که حس ضرورت دفع ادرار ایجاد شد عضلات ناحیه کف لگن خود را تحت فشار قرار داده و آزاد کنید و این کار را با بالاترین سرعتی که می‌توانید انجام دهید.

انجام این تمرین چند بار پشت سر هم زمانی که احساس می‌کنید باید از توالت استفاده کنید توصیه می‌شود. به این ترتیب، پیام‌هایی به دستگاه عصبی شما فرستاده شده و از آنجا به مثانه برگردانده می‌شود تا فرآیند فشار دادن را متوقف کنید. وقتی که فشردن مثانه متوقف شد و شل شدن آغاز گردید، حس دفع ادرار شما باید کمتر شود.

وقتی این تمرین را انجام می‌دهید می‌توانید در وضعیت ثابتی قرار گرفته و تمرکز خود را فقط روی فشردن‌های سریع قرار دهید. پزشک شما می‌تواند با جزئیات بیشتری این روش را برایتان تشریح کند.

دفترچه یادداشت مثانه

یادداشت کردن دفعات استفاده از توالت برای مدت کوتاه در چند روز می‌تواند به شما و پزشک‌تان کمک کند درک درستی از علائم داشته باشید. دفترچه یادداشت مثانه میتواند چیزهایی را نشان دهد که باعث می‌شوند علایم شما بدتر گردد برای مثال این مساله که آیا علائم شما بعد از خوردن یا نوشیدن انواع خاصی از غذاها بدتر می‌شود،‌ آیا وقتی به اندازه کافی مایعات نمی‌نوشید تشدید می‌شوند؟

تغییرات رژیم غذائی

کاهش وزن و محدود کردن مصرف مواد تحریک کننده مثانه و نوشیدنی‌ها می‌تواند مفید واقع شود. ممکن است بخواهید از مصرف قهوه، چای، الکل، نوشابه، و سایر نوشیدنی‌های گازدار، مرکبات و غذاهای پرادویه، اجتناب کنید. برخی بیماران ممکن است هنگام استفاده از گزینه‌های درمانی مربوط به تغییر سبک زندگی، تغییراتی را مشاهده کنند با این حال بسیاری ممکن است نیاز به درمان‌های بیشتری داشته باشند تا با بهبود علائم روبرو شوند.

درمان تعدیل عصبی برای مثانه نورولوژیک

این روش درمان مثانه عصبی به گروهی از درمان‌ها اشاره دارد که طی آنها از انتقال جریان الکتریسیته یا دارو به اعصاب استفاده می‌شود. درمان تعدیل عصبی شامل موارد زیر است:

  1. تعدیل عصبی خاجی
  2. تحریک عصب تیبیا از طریق پوست

تعدیل عصبی خاجی

از این روش برای بیمارانی استفاده می‌شود که مثانه بیش فعال داشته و تغییرات سبک زندگی یا داروها به آنها کمکی نکرده است. اعصاب ناحیه خارجی، پیام‌هایی را بین نخاع و مثانه منتقل می‌کنند.

تغییر این پیام‌ها می‌تواند باعث بهبود علایم مثانه بیش فعال شود. جراح یک سیم نازک را در نزدیکی اعصاب خارجی قرار می‌دهد سپس سیم به یک دستگاه کوچک که با باطری کار می‌کند و زیر پوست شما قرار داده شده وصل می‌شود. این دستگاه پالس‌های الکتریکی بی‌خطری به مثانه می‌فرستد تا جلوی پیام‌های بدی که ممکن است باعث بیش‌فعالی مثانه شوند را بگیرد.

تحریک عصب تیبیا از طریق پوست

در این روش تبدیل عصبی، یک سوزن داخل عصب پای شما به نام عصب تیبیا گذاشته می‌شود. سپس این سوزن به دستگاهی متصل می‌شود که پالس‌های الکتریکی ارسال می‌کند. این پالس‌ها به سمت عصب تیبیا رفته و سپس به عصب خاجی می‌روند. این کار در مطب پزشک انجام می‌شود اغلب بیماران یک دوره درمانی ۱۲ جلسه‌ای را برای دستیابی به بهترین نتایج طی می‌کنند.



:: برچسب‌ها: درمان , اختلال , مثانه , عصبی , نورولوژیک , پزشکی , علوم پزشکی ,
:: بازدید از این مطلب : 51
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : یک شنبه 1 خرداد 1401 | نظرات ()

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 154 صفحه بعد